روز عدد پي
نوشته شده توسط : علیرضا نفیسی

 

عدد پي از عددهاي ثابت رياضي و تقريباً برابربا 3.14159 است.
اين عدد را با علامت يوناني π نشان مي‌دهند. عدد پي گنگ است و نمي‌­توان آن را به‌صورت نسبت 2عدد صحيح نوشت. در سال 1882 ليندمن (Lindeman) ثابت كرد كه عدد پي يك عدد جبري نيست و نمي‌­تواند ريشه يك معادله جبري باشد كه ضرايب آن گويا هستند. عدد پي نسبت محيط دايره به قطر آن را در هندسه اقليدسي مشخص مي‌كند و كاربردهاي فراواني در علوم مختلف از جمله رياضيات، آمار، فيزيك و مهندسي دارد.

عدد پي ثابت ارشميدوس نيز ناميده مي‌شود. البته يوناني‌ها قبل از ارشميدوس سعي در محاسبه دقيق اين عدد كرده بودند اما ارشميدوس رسماً نخستين شخصي بود كه دريافت پي عددي است بين 223.71 و 22.7. او اين اعداد را با استفاده از چندضلعي‌هاي محيطي و محاطي به دست آورد. براي رياضيدانان بررسي ويژگي‌ها و ارائه فرمول­‌ها و مدل‌هاي محاسبه عدد پي همواره جذابيت زيادي داشته است. بسياري از آنها تمام عمر خود را صرف محاسبه و يا به خاطرسپاري ارقام اين عدد زيبا كرده‌­اند.

نام ديگر عدد پي در زبان آلماني عدد لودولف است. اين نام‌گذاري به افتخار Ludolph van Ceulen رياضيدان آلماني انجام شده است كه عمرش را صرف محاسبه 35 رقم اعشار در عدد پي كرد.

از رياضيدان‌هاي ايراني، دقيق‌ترين محاسبه p را غياث‌الدين جمشيد كاشاني انجام داده كه در اواخر قرن چهاردهم و اوايل قرن پانزدهم ميلادي مي‌زيسته است. كاشاني با استفاده از روش كلاسيك ارشميدوس و با استفاده از 805306368= (28 2) ´3 ضلعي‌هاي منتظم محاطي و محيطي مقدار...3.14159265358979325 را براي p به دست آورده است كه فقط رقم هفدهم آن درست نيست.

پژوهش­‌هاي باستان‌شناسي بيانگر آن است كه مهندسان هخامنشي راز استفاده از عدد پي را 2500سال پيش كشف كرده بودند و در ساخت سازه‌هاي سنگي و ستون‌هاي مجموعه تخت جمشيد از اين عدد استفاده مي‌كردند. دقت و ظرافت در ساخت ستون‌هاي دايره‌اي تخت جمشيد نشان مي‌دهد كه مهندسان اين سازه عدد پي را تا چندين رقم اعشار محاسبه كرده بودند.

در محافل بين ­المللي و مجامع دوستدار رياضي، روز 24 اسفند (14 مارس) روز عدد پي ناميده شده است. اين نام‌گذاري به‌دليل تطبيق اين روز با 3رقم اول عدد پي يعني (3.14)انجام شده است؛ يعني روز چهاردهم از سومين ماه ميلادي و جشن‌هاي ويژه اين روز به‌صورت نمادين در ساعت 1:59 بعد از ظهر شروع مي‌شوند كه ارقام بعدي عدد پي (3.14159 هستند.

در اين روز مسابقات و جشن‌هاي مختلفي برگزار مي‌شود و علاقه‌مندان رياضي با خواندن سرودها و دادن كارت تبريك‌هاي ويژه اين روز و همچنين هديه دادن لباس، ليوان، تي­شرت، عطر و ادكلن و ساير وسايل كوچك با نشان p و تهيه پيتزا، كيك، كلوچه و دسرهايي با نماد عدد پي اين روز را جشن مي‌گيرند.

بد نيست بدانيم آلبرت انيشتين هم در اين روز چشم به جهان گشود. روزهاي 22 جولاي و 26 آوريل نيز به‌دليل شباهت زياد به كسرهاي معادل عدد پي به نام روز عدد پي يا روز تقريب عدد پي ناميده مي‌شوند. در كشورهاي اروپايي بيشتر روز 22 جولاي (بيست و دومين روز از ماه هفتم ميلادي) به مناسبت شباهت آن با كسر 22.7 كه تقريب بسيار نزديكي از عدد پي است، جشن گرفته مي‌شود.






:: بازدید از این مطلب : 369
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : سه شنبه 13 تير 1391 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست